Elke tuinier zal het bevestigen: de bodem, dat is de basis van het leven in je tuin. Dat is waar je planten, bloemen en groenten uit groeien. Je tuinbodem zelf is ook een bron van leven. In één lepeltje grond zitten meer levende micro-organismen dan dat er mensen op aarde rondlopen. Toch weten we weinig over deze belangrijke plek. Het grootste burgeronderzoek naar bodemleven in Limburg gaat daar verandering in brengen. En daar hebben we jouw hulp én tuin bij nodig.

We zoeken 1.000 Limburgse tuineigenaars om mee te doen aan Bodemleven, een burgerwetenschapsproject van UHasselt, Het Belang van Limburg, Departement Omgeving en andere partners. Samen brengen we voor het eerst het Limburgs bodemleven in kaart, beginnend in onze eigen achtertuin. Wat is er aan leven aanwezig in jouw tuinbodem? Hoe gezond is je bodem en wat kan je er aan doen om dit nog te verbeteren? 

Aan de hand van een eenvoudig uitvoerbaar wetenschappelijk onderzoek in jouw tuin gaan we samen op zoek naar antwoorden. Deelnemers graven een aantal theezakjes in in hun tuin en plaatsen er een slimme bodemsensor – een soort miniweerstationnetje- naast.

Theezakjes in de bodem?
Elke geselecteerde deelnemer haalt tussen 10 en 18 juni een meetpakket op. In het meetpakket vind je alles om het onderzoek uit te kunnen voeren, waaronder de slimme bodemsensor en twee verschillende soorten theezakjes. Je ontvangt een setje met rode thee en een setje met groene thee. Deelnemers graven deze theezakjes in in de bodem van hun tuin en laten de zakjes daar van 18 juni tot en met 16 september zitten. In die drie maanden trekken deze twee theesoorten in de bodem verschillende micro-organismen aan. De manier waarop de zakjes uiteindelijk ‘opgegeten’ worden, vertelt ons veel over het aanwezige bodemleven in jouw tuin. 16 september graaf je de zakjes op uit de grond en stuur je deze naar ons terug, waarna wij aan de analyse beginnen om erachter te komen wat er leeft in jouw tuinbodem.

Door 1.000 deelnemers dezelfde thee te geven, hebben we een gestandaardiseerde methode in handen om de invloed van jouw tuinonderhoud, het aanwezige bodemleven, de bodemcondities en klimaat op de afbraaksnelheid te meten. Dit Tea-bag experiment wordt wereldwijd gebruikt om het aanwezige bodemleven in kaart te brengen. We gaan dit nu voor het eerst op grote schaal in Limburg uitrollen.

En die slimme bodemsensor?
De slimme bodemsensor is een soort miniweerstationnetje: deze meet de temperatuur in de bodem, aan het oppervlak en in de lucht. Ook meet de sensor het aanwezige bodemvocht. Al deze informatie wordt elke 15 minuten gemeten. Een keer per dag stuurt de sensor via het Internet of Things netwerk van Orange Belgium de gegevens door naar de database van de onderzoekers aan UHasselt. Ook kunnen de deelnemers deze metingen thuis meevolgen via een persoonlijk online dashboard. De informatie over temperatuur en vochtigheid in de bodem is belangrijk om het aanwezige bodemleven mee in kaart te kunnen brengen.

Wat doe je als burgerwetenschapper nog meer?
Om wat meer over je tuin te weten te komen, vul je tijdens de meetperiode een aantal vragenlijsten in. Zo komen we meer te weten over het onderhoud van je tuin. Ook nemen deelnemers aan het einde van de metingen, op 16 september, een bodemstaal. Dit staal stuur je terug en wordt geanalyseerd op het aanwezig bodemleven.

Al deze informatie leggen we samen om een gedetailleerd beeld van het bodemleven in jouw tuin én in heel Limburg te krijgen.

De resultaten worden in februari 2024 bekend gemaakt. Elke deelnemer ontvangt een persoonlijk rapport over het leven in de tuinbodem. Het Belang van Limburg vertelt je in de krant en online alles over het bodemleven in Limburg.

Doe mee!
Heb je een tuin en zin in een duik in deze bijzondere, ondergrondse wereld? Dan kan je je hier tot en met 10 april kandidaat stellen als burgerwetenschapper. Scholen en gemeenschapstuinen zijn ook van harte welkom om zich in te schrijven. Je leest hier meer over de voorwaarden om je kandidaat te stellen. Op 19 april hoor je of je als meetpunt geselecteerd bent.

Lees ondertussen ook mee in de artikels van Het Belang van Limburg en abonneer je onderaan deze pagina op de nieuwsbrief van Bodemleven om niets te missen over het onderzoek.